Een dilemma? Bevallen thuis of in het ziekenhuis

Een dilemma, bevallen thuis of in het ziekenhuis?

De gezondheidsuitkomsten voor de baby zijn voor vrouwen die van plan zijn om thuis te bevallen als voor vrouwen die van plan zijn poliklinisch te bevallen even goed. Dat blijkt uit een groot onderzoek dat deze week gepubliceerd is in het BJOG; International Journal of Obstetrics and Gynaecology.(bron http://www.KNOV.nl.) In het grootste deel van Nederland kan een verloskundige, indien nodig, ook gedurende de bevalling tijdig verwijzen naar het ziekenhuis. Voor het overgrote deel reageren ouders hier positief op. De overdracht aan de gynaecoloog wordt vanuit huis geregeld en in het ziekenhuis is men voorbereid op wat er nodig is. Ouderparen die zelf kiezen voor een ziekenhuis bevalling (poliklinisch) weten sowieso dat ze met weeën onderweg moeten. Dan is er vanaf het begin een bepaalde mate van onrust, moeten we al gaan? Overgave aan het baringsproces en zoeken naar een goede manier om de weeen op te vangen, is dan heel wat lastiger. In het ziekenhuis zul je dan alsnog je plek moeten vinden om met de weeën om te gaan.

Als verloskundige vind ik het erg belangrijk om iedere bevalling te evalueren. Ook hoe ouders terugkijken op de geboorte van hun kind. Hieronder volgen enkele verslagen van ouders die kozen voor thuis, maar door mij verwezen werden naar het ziekenhuis.

 

Ik wilde graag thuis bevallen van ons eerste kindje. Het leek me prettig om in een vertrouwde omgeving te zijn en zo rustig de pijn op te kunnen vangen. Het grootste deel van de bevalling zijn we ook daadwerkelijk thuis geweest. Dat was prettig. De weeën duurden lang en doordat ik thuis was kon ik steeds een nieuwe prettige houding opzoeken waardoor de pijn goed te dragen was. Zo heb ik uren op een bal onder de douche gezeten. In een ziekenhuis had ik dat nooit gedurfd. 

Al met al zie ik deze bevalling als een goede combinatie van twee werelden. Alle rust en ruimte om thuis de ontsluitingsweeen op de vangen en vervolgens de extra veiligheid en mogelijkheden van het ziekenhuis toen het nodig bleek. 

 

Het was voor mij van jongs af aan altijd al duidelijk geweest, ik zou thuis bevallen. In mijn eigen slaapkamer, met mijn eigen mensen, sfeer en spullen. Met het ziekenhuis als uiterste uitwijk mogelijkheid in geval van nood. Uiteindelijk toch naar het ziekenhuis. Ik was erg blij dat deze keuze tijdig aan me is voorgelegd, jammer dat het moest, maar gezondheid van mijn kindje voor alles… Ik werd gelijk aan allerlei apparatuur aangesloten en ik voelde me vanaf dat moment overgeleverd aan de goede wil en kunnen van het ziekenhuis. Wat was ik enorm blij dat mijn verloskundige ook in het ziekenhuis ons tot het einde heeft begeleid! Hierdoor konden mijn man en ik zoveel als mogelijk de bevalling op onze manier voortzetten en bleef ons sfeertje redelijk intact.

 

Toen mijn kindje aangaf te willen komen, heb ik 20 uur thuis doorgebracht met de meest warme steun van verloskundige, moeder en partner. Ik werd vrij gelaten mijn behoeften aan te geven en werd begeleid waar nodig. Er was alle ruimte om verschillende posities aan te nemen in plaats van passief op mijn rug te moeten liggen. Toen uiteindelijk bleek dat ik een ‘snufje steun’  (red. infuus met weeën opwekkend middel) nodig had om de bevalling te voltooien, voelde dit niet als een teleurstelling. Ik wilde graag dat mijn kindje nu ter wereld zou komen en als dat betekende dat we daarvoor van omgeving moesten veranderen dan was dat wat we deden. Natuurlijk waren de weeēn die ik moest opvangen in de auto een lastiger deel van de bevalling, maar voor mij nooit een reden van overweging om dan maar direct in het ziekenhuis te beginnen. De omschakeling was daarna ook vlot gemaakt en we troffen het geluk dat het ziekenhuis de ruimte bood aan mijn verloskundige om mij te blijven begeleiden. Twee uur na aankomst in het ziekenhuis kwam mijn dochter ter wereld, mijn lichaam was uitgeput van het zware werk, maar ík voelde me in mijn totale kracht en die was de hele bevalling lang gerespecteerd gebleven. 

 

Al met al ben ik erg positief over een thuisbevalling ook al moest ik bij twee bevallingen (red. de 1^e en de 3^e) halverwege naar het ziekenhuis. Zou ik nogmaals voor de keuze komen te staan zou ik zeker weer kiezen voor een thuisbevalling.

Monique Duran

“Bij jou voel ik mij veilig”

Eén van mijn cliënten belde mij 19 jaar na de geboorte van haar jongste kind op om een afspraak te maken. Dit keer was de aanleiding geen zwangerschap, maar een dodelijke ziekte. In ons gesprek werd duidelijk waarom zij juist mij vroeg om  haar emotioneel te begeleiden. We hadden veel gedeeld, vóór, tijdens en na de geboorte van haar drie kinderen. Ik maakten samen met haar en haar man intense processen van pijn, vreugde, verdriet en angst mee.

De eerste zwangerschap eindigde in een zware bevalling, maar een gezond kind.  Tijdens de tweede zwangerschap kwamen beide ouders daarom voor extra begeleiding naar mijn praktijk. Daarin leerden ze om in contact te blijven met elkaar en hun kind, ook als er  spanning of pijn is. Dat kwam bitter genoeg heel goed van pas, omdat daags na de geboorte hun tweede kindje overleed. De zwangerschap en geboorte van hun derde kind was emotioneel erg zwaar. Naast de medische begeleiding hebben we elkaar ook voor  de psychosociale ondersteuning regelmatig ontmoet. Ook in het eerste jaar na de geboorte. Dat was achteraf de zwaarste tijd.

Nu haar eigen levenseinde nabij leek en zij begeleiding zocht, kwam zij weer uit bij mij: “Bij jou voel ik mij veilig, jij wist in alle situaties aan te sluiten.”  In de begeleiding sluit ik aan bij haar wezenlijke behoeften. Steun haar datgene te doen wat zij voelt en eigenlijk zou willen. Zij kan daardoor keuzes maken, waarbij zij trouw aan zichzelf is en mee kan gaan met datgene wat onherroepelijk gaat gebeuren. Het proces heeft veel overeenkomsten met een geboorte. Er is geen masker meer, waarachter je je kunt verschuilen, er is alleen de naakte waarheid. Liefdevolle aandacht slaat een brug naar rust en vertrouwen.

                                                                                                                Monique Duran

In dit schilderij wist zij uiting te geven aan haar verbondenheid, haar afscheid en de aanvaarding die zij en haar man wisten te bereiken.

‘Mevrouw is nu van ons’

Mary en Nimoa bevielen eind april 2014 van hun eerste kind, Yané. Zij hoopten dat Yané thuis geboren zou worden, maar tijdens de weeën bleek dat er behoefte was aan een infuus om de weeën efficiënter te maken. Dat kan alleen in het ziekenhuis, dus belde ik de dienstdoend verloskundige om de medische verantwoording over de bevalling van Mary over te dragen. Ik had Mary en Nimoa vanaf 5 weken zwangerschap begeleid en was al acht uur bij hen thuis, nadat ’s nachts de vliezen waren gebroken.

Haptonomische ondersteuning thuis

 

Ik nam ze mee in mijn auto en leverde ze af bij de hoofdingang van het ziekenhuis. Na het parkeren van mijn auto, trof ik vóór de deur van de verloskamer een verpleegkundige, die net de naam van Mary opplakte. Zij zei mij :”Mevrouw is nu van ons”. Ik liet me niet verleiden om met haar de discussie aan te gaan over die uitspraak. Over het zelfbeschikkingsrecht van een mens, of ze nu zwanger is, of barend, of over de medische verantwoordelijkheid, die in de zwangerschap en tijdens de geboorte bij mij lag en dat ik die had overgedragen aan de klinisch verloskundige, in dienst van het ziekenhuis. Het is een hot item, waarover het afgelopen jaar flink gediscussieerd is: wie is verantwoordelijk voor de barende moeder, wie moet de verantwoordelijkheid voor de zorg van het ongeboren kind opeisen? Mijn zorg lag bij Mary, Nimoa en hun kind en om hen ging ik de verloskamer binnen. Mary werd gevraagd om op het verlosbed te komen liggen om een hartfilmpje te maken, een gebruikelijke en veilige procedure. De klinisch verloskundige kwam binnen, begon over pijnstilling, maar dat was niet waar nu behoefte aan was. Het infuus werd geprikt en een neutrale vloestof (Nacl) aangehangen.

In contact met het kind

Mary wachtte anderhalf uur vergeefs op de weeënopwekkers. Inmiddels was de avondploeg in dienst en iedereen was druk bezig. Op mijn vraag ging de verpleegkundige overleggen en kwam de  oxytocine aanhangen en korte tijd later de verloskundige, die haar excuses aanbood. In de middagdienst was dit door een communicatiefout tussen verloskundige en verpleegkundige vergeten. Al drie kwartier daarna kreeg Mary persdrang. Helaas was iedereen nog druk bezig en ik heb niet de bevoegdheid om in het ziekenhuis een inwendig onderzoek te doen, wanneer ik niet de medische verantwoordelijkheid draag. Het is nog steeds druk en weer moet Mary een tijd wachten. Uiteindelijk komt een jonge arts de verloskamer binnen. Zij vindt het blijkbaar moeilijk om iemand in verticale houding te onderzoeken en ik vraag Mary even plat op haar rug te gaan liggen. Zij heeft 9 centimeter ontsluiting en zal nog even de weeën over zich heen moeten laten komen. Als ik vraag of Mary weer mag gaan zitten krijg ik het antwoord dat er maar één kapitein op het schip kan zijn, maar zij gaat gelukkig wel overleggen met de dienstdoende verloskundige. De verloskundige is een echte wijze vrouw en besluit dat er helemaal niemand gaat leiden. Zij had allang gezien dat Mary en Nimoa heel goed hun eigen proces kunnen gaan, zonder daarbij door iemand gestuurd te worden.

Mary komt op mijn schoot zitten, een positie die ik normaal gesproken door de vader laat innemen, maar Nimoa is kleiner dan Mary en voelde zich in de voorbereiding in die positie niet prettig. Hij is meer op z’n plaats wanneer hij de mogelijkheid heeft om het kindje tijdens de geboorte ‘aan te pakken’. Buiten ons drieën is alleen nog de verpleegkundige aanwezig. Mary laat de persweeën passief over zich heen gaan totdat de verpleegkundige haartjes ziet en dit aan de verloskundige en arts-assistent laat weten. Zij komen snel daarop binnen en zijn toeschouwer van het geboorteproces, waarbij Mary hun kind nu ook actief persend ondersteunt op zijn weg naar buiten. De enige vraag die de klinisch verloskundige haar stelt is of ze ook wanneer het kindje naar buiten komt, zo gedoseerd wil blijven persen. Dit om te voorkomen dat Mary te snel hun kind naar buiten perst. Dat is Mary wel toevertrouwd. Zonder dat iemand instructies geeft, blijft zij volledig geconcentreerd met beide handen om haar kind, meedrukken met iedere wee. Als ze hoort dat de hartslag iets trager wordt besluit ze dat het genoeg is geweest. Ondanks de mededeling dat het kind nog rustig een volgende wee kan afwachten, perst ze hem naar buiten. Nimoa is even verbijsterd, maar wordt dan geholpen om, samen met de verloskundige, zijn zoon aan te pakken. Hieronder zie je de enorme concentratie en opluchting die daarop volgen. Yané is in heel goede conditie, op eigen wijze geboren.

“Waarom wij thuis wilden bevallen was voornamelijk om het op onze manier te kunnen doen, met ervaring in de buurt voor mogelijke complicaties, maar niet meer dan dat. Dit was ook onze grootste tegenhanger om naar het ziekenhuis te gaan. Helaas ontkwamen wij hier niet aan en werd onze verwachting inderdaad bevestigd. Met veel vreemde mensen om ons heen en verschillende meningen hebben wij ons niet constant op ons gemak gevoeld. Gelukkig kon Monique voor onze belangen opkomen en was er een erg vriendelijke en ervaren verloskundige die open stond voor onze wensen, waardoor wij uiteindelijk terug kunnen kijken op een geweldige bevalling.”   Mary, Nimoa en Yané

Monique is één van de twee verloskundigen van Optima integrale geboortezorg.